1.3 | CLARITI ဆိုတာ ဘာလဲ။
CLARITI သည် ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးနှင့်စီးပွားရေးလမ်းညွှန်မူများအပေါ် မူတည်၍ လူထုက ဦးဆောင်ပြီး ကိုယ်တိုင်လေ့လာသင်ယူနိုင်သော လူ့အခွင့်အရေး သက်ရောက်မှုတိုင်းတာခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းသည် လူထု၊ လူထုကိုယ်စားလှယ်များနှင့် အခြားသူများအား ဒစ်ဂျစ်တယ်ပလက်ဖောင်းများနှင့် တယ်လီကုမ္ပဏီများမှ ရှိပြီးသား သို့မဟုတ် ဖြစ်နိုင်သော လူ့အခွင့် အရေးဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို တွေ့ရှိပြီး၊ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို ဖြေရှင်းရန် လျှော့ချပေးရေးလှုပ်ရှားမှုများနှင့် ကုသမှုများကို
အကြံပြုရန် အခွင့်အလမ်းပေးသည်။ လူ့အခွင့်အရေး လမ်းညွှန်ချက်များ သည် ကုမ္ပဏီများကို လူ့အခွင့်အရေးကို လေးစားရန် ( ၁၁) နှင့် လူ့အခွင့်အရေးများသည် ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်ခဲ့လျှင် ကုသမှုများ ပေးရန် ( ၂၂ ၂၉ ၃၁) တိုက်တွန်းပါသည်။ ဤကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် လူ့အခွင့်အရေး လမ်းညွှန်ချက်များ ၏ လမ်းညွှန်ချက် ၁၇ သည် ကုမ္ပဏီများကို လူ့အခွင့်အရေး ဆောင်ရွက်ရန် ပံ့ပိုးပေးသည်။ ၎င်းသည် သူတို့၏ လုပ်ဆောင်မှုများ၏ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို တွေ့ရှိ၊ ရှောင်ကြဉ်၊ လျှော့ချပေးနှင့် ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်ပါသည်။
CLARITI သည် ကုမ္ပဏီများ၏ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို သင်၏ အသိုင်းအဝိုင်းတွင် အကဲဖြတ်နိုင်ခြင်းအပြင်၊ ဤမိုဘိုင်းပလက်ဖောင်းများနှင့် တယ်လီကိုင်ကုမ္ပဏီများ၏ လူ့အခွင့်အရေး လမ်းညွှန်ချက်မျာကို အသိုင်းအဝိုင်းမှ အထူးသဖြင့် အတည်ပြုမှုများ ပေးနိုင်ရန်လည်း သင်အား အားပေးပါသည်။ CLARITI ၏ ရည်ရွယ်ထားသော အသုံးပြုသူများမှာ –
- လူထုအသိုင်းအဝိုင်း (အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများ, အစိုးရမဟုတ်သောအဖွဲ့အစည်းများ, ကမ္ဘာတစ်လွှားအစိုးရမဟုတ်သောအဖွဲ့အစည်းများ နှင့် သတင်းမီဒီယာ)
- လူ့အခွင့်အရေး
- တက်ကြွသူများ
CLARITI ၏ အလေးပေးသော လူ့အခွင့်အရေးလုပ်ဆောင်သူများမှာ ဒစ်ဂျစ်တယ်ပလက်ဖောင်းများနှင့် တယ်လီကုမ္ပဏီများ၏ ထုတ်ကုန်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ၏ နောက်ဆုံးအသုံးပြုသူများနှင့် ပြည်သူများဖြစ်ကြသည်။ သီးခြားစဉ်းစားရန်များမှာ သတင်းမီဒီယာ နှင့် CSOs များပါဝင်သော အထူးထိခိုက်နိုင်သော လူထုများကိုပါ ဂရုစိုက်ပါသည်။
CLARITI မှ တင်သွင်းသည့် လူ့အခွင့်အရေးများမှာ ဒစ်ဂျစ်တယ်အခွင့်အရေးများဖြစ်သော ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နှင့် သတင်းအချက်အလက်အခွင့်အရေး သက်ဆိုင်ရာတရားဝင်ခွင့်များနှင့် မတိကျသောချိုးဖောက်မှုများ မဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်မှုများ ကို တင်ပြလျက် အဓိကလူ့အခွင့်အရေးဖြစ်ပါသည်။
CLARITI ၏ တိုက်တွန်းထားသော တာဝန်ခံသူများမှာ အများပြည်သူ၏ အသုံးပြုမှု များအတွက် ကြီးမားသော အသုံးပြုသူရေများနှင့် သက်ဆိုင်သော လုပ်ငန်းများဖြစ်သော ဈေးဝယ်ကဏ္ဍ နှင့် အချက်အလက်များကို ဖြေရှင်းသူများပေးတဲ့ သတင်းပလက်ဖောင်းများ (သတင်းမီဒီယာများ၊ ရုပ်ပုံမျှဝေမှုလုပ်ငန်းများ၊ ရှာဖွေရေးစက်များ၊ အီး-ကုန်သည်များ) ဖြစ်ပါသည်။
CLARITI သည် မည်သည့်နိုင်ငံတွင်မဆို အသုံးပြုနိုင်သော်လည်း အဓိက ဦးစားပေးစဉ်းစားမှုမှာ မြန်မာနိုင်ငံ၊ ဗီယက်နမ် နှင့် တရုတ်နိုင်ငံများပေါ်တွင် ဦးတည်ခြင်းဖြစ်သည်။ CLARITI ကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် Ranking Digital Rights မှ Engaging Tech for Internet Freedom (ETIF) စီမံကိန်းတစ်ခုအနေဖြင့် ဖန်တီးခဲ့ပြီး၊ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အခြေအနေများ၏ ဥပမာအနေဖြင့် အစီအစဉ်တစ်ခုဖြစ်စေခဲ့ပါသည်၊ သို့သော် CLARITI ကို ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် အကောင်အထည်ဖော်နိုင်သည်ဟု မျှော်မှန်းထားပါသည်။
ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကွန်ယက်သည် အစိုးရများမှ အသုံးပြုသူ ဒေတာမျာ ကိုမျှဝေခြင်း၊ အကြောင်းအရာများ ဖယ်ရှားခြင်း သို့မဟုတ် အွန်လိုင်းအကန့်အသတ် ချမှတ်ရန် တိုက်တွန်းမှုများကို တင်၍ ကုမ္ပဏီများအား ဒစ်ဂျစ်တယ်အခွင့်အရေးများကို ကူးပြောင်းစေသော အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကွန်ယက်အဖွဲ့ဝင်များတွင် ဒစ်ဂျစ်တယ်နှင့် ဆက်သွယ်ရေးကုမ္ပဏီများ၊ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊ သတင်းစာလွတ်လပ်မှုအဖွဲ့များ၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများနှင့် ပညာရေးအဖွဲ့အစည်းများ ပါဝင်ပါသည်။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကွန်ယက်သည် အချက်အလက်များကို ဖွံ့ဖြိုးတီထွင်ခဲ့ပြီး၊ အစိုးရမှ အင်တာနက် စင်ဆာရှစ် ပြုခြင်းကို ကာကွယ်ပြီး၊ လူများ၏ ဒစ်ဂျစ်တယ်အခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်ပေးပါသည်။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကွန်ယက်အဖွဲ့ဝင်ကုမ္ပဏီများသည် ယင်းအချက်အလက်များကို လိုက်နာရန် တာဝန်ရှိပါသည်။
Ranking Digital Rights (RDR) သည် World Benchmarking Alliance – WBA ၏ အစီအစဉ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ၎င်းသည် အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိသော အလုပ်အကိုင်စီမံကိန်းများကို ဖော်ဆောင်ရန် ရည်ရွယ်ထားသော အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ WBA သည် ကမ္ဘာ့ပြည်သူ့စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လုပ်ငန်းများ၏ တာဝန်ရှိမှုကို တည်ဆောက်ခြင်း၊ စာရင်းပေါ်ရှိ စံချိန်စံညွှန်းများကို လူမှုကွန်ရက်ပေါ်တွင် အသုံးပြုနိုင်သည့် အရေအတွက် ဖော်ပြချက်များကို ထုတ်ဝေပါသည်။ RDR သည် ကမ္ဘာ့အဓိက ဒစ်ဂျစ်တယ် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများကို အသုံးပြုသူများ၏ ဒစ်ဂျစ်တယ်အခွင့်အရေးများကို လေးစားခြင်းအပေါ် အခြေခံ၍ အဆင့်သတ်မှတ်ခြင်း၊ အစီအစဉ်ကို အကဲဖြတ်ခြင်းများပြုလုပ်သည်။ RDR သည် စတော့ရှယ်ယာရှင်များ၊ လှုပ်ရှားသူများနှင့် ကုန်ကျစရိတ်သုံးစွဲသူများအတွက် ပလက်ဖောင်းနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ၏ ကော်ပိုရေးရှင်းနည်းဗျူဟာများနှင့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများတွင် ရင်ဆိုင်မှုတရပ်ရပ်ရှိမှုကို တောင်းဆိုရန် ကူညီပေးသော ကိရိယာများနှင့် အရင်းအမြစ်များကို ပေးအပ်ပါသည်။
